(ν)Τηλ΄κρατ΄ς- Λευκάτας
Ψυχογραφία του ποδοσφαίρου της μικρής μας πόλης από τα μισά του πενήντα μέχρι την Χούντα.
Φίλοι και αναγνώστες των γραπτών ταξιδιωτικών εντυπώσεών μου από την ζωή στην μικρή μας πόλη διαβάζοντας το μικρό σχόλιο μου για τον Κοπρίτα επέμεναν να γράψω τις εντυπώσεις μου από το ποδόσφαιρο της εποχής που το γήπεδο πήγε από την Αμπελώνα στου Πάλα.
Το σκέφτηκα λίγο και είπα πως, αν θα γράψω, θα σπάσω αυγά, θα πω αλήθειες, θα τις πω όπως τις έζησα, θα τις πω και αθυρόστομα, όπου είναι αναγκαίο και απαραίτητο, θα μιλήσω για την πραγματικότητα, όπως ακριβώς στην κατάλαβα στα απονήρευτα χρόνια της παιδικής και της εφηβικής ηλικίας μου και φυσικά χωρίς προκαταλήψεις και φτηνούς οπαδισμούς.
Εξηγούμαι ότι ήμουν με τον Λευκάτα γιατί…….ήμουν με την ΑΕΚ και νόμιζα πως ο Λευκάτας που είχε κίτρινο μαύρο ήταν η ΑΕΚ της Κωνσταντινούπολης, του μαρμαρωμένου βασιλιά, μιας Ελλάδας των πέντε θαλασσών και των δύο ηπείρων (χαχαχαχαχα), των ψαριών που περίμεναν στο τηγάνι να αναστηθούν, της Προσφυγιάς και που την σημαία της (δικέφαλος αετός) την έχει και ο……..Δεσπότης μας ο Δωρόθεος!!!! ΑΕΚτζή με έκανε ξάδερφος της μάνας μου από νήπιο στο χωριό λέγοντάς μου συνέχεια για την ΑΕΚ και όλα τα παραμύθια που ακολουθούν όλα τα ιδεολογήματα μέχρι να πιστέψω πως άμα πίνω το γάλα της γίδας της βαβάς μου μονορούφι και μεγαλώσω θα φτάσω πολεμώντας στην Κωνσταντινούπολη, θα σηκώσω τον μαρμαρωμένο βασιλιά και θα υψώσω την σημαία του…δεσπότη στην Αγιασοφιά!! (κάπως έτσι τα πάντα όλα όσα ακολουθούν τον βίο μας έως θανάτου -αυτές οι εξ αποκαλύψεως «αλήθειες μας» -μαζεύονται σιγά-σιγά και κατατρώγουν τις σάρκες του μυαλού μας έως την Δευτέρα Παρουσία κάνοντάς μας εύκολα θύματα του κάθε τυχαίου!)
Σημειώνω ότι αργότερα που ασχολήθηκα κάπως με τον κλασσικό αθλητισμό για να περνάνε τα ατελείωτα απογεύματα του καλοκαιριού δελτίο αθλούμενου είχα στον……Τηληκράτη!!!!
Έτσι βρέθηκα με τον Λευκάτα σε μια γειτονιά που όλοι σχεδόν ήταν με τον Τηληκράτη ή ποδοσφαιρικά αδρανείς.
Θα σας μετρήσω τις οικογένειες και θα σας πω το ποδοσφαιρικό τους πιστεύω.
Οδυσσέας Βρεττός (ποδοσφαιρικά μάλλον αδιάφοροι με τον Σπύρο τον Κωσταντούλα και τον Λωλή τον Κοκονιώρο όμως να παίζουν στον Λευκάτα. Γιάννης Βρεττός (Φαλάκρας-αδερφός του Κοπρίτη) Τηληκράτης και ο Μπάμπης ο Τσίτας παίχτης του Τηληκράτη. Σβορώνος ποδοσφαιρικά αδιάφοροι. Ελενίστα αδερφή του Κυριάκου και του Γιάννη του Γλένη Τηληκράτης. Θειά Λάϊζα του Μαμάκια , ποδοσφαιρικά αδιάφοροι. Η οικογένεια του πατέρα μου εγώ με τον Λευκάτα και ο αδερφός μου με τον Τηληκράτη, Οικογένεια Καββαδά-Μωβέτιου Τηληκράτης. Οικογένεια της Θειά Ελένης της Μαμής (Αναπολιτάνου) με τον Τηληκράτη. Οικογένεια Θάνου με τον Τηληκράτη, Οικογένεια Αρώνη με τον Τηληκράτη. Οικογένεια του Αποστόλη του κουρέα Τηληκράτης. Οικογένεια Τσόκενη Τηληκράτης. Οικογένεια Αμαργιανού Τηληκράτης. Οικογένεια της θεια Αρετής της Σίδερη ποδοσφαιρικά ουδέτερη. Οικογένεια Τζανίνη Τηληκράτης. Οικογένεια Κοτσώλου, Τηληκράτης. Οικογένεια της Κατίνας του Φέτση Τηληκράτης. Οικογένεια Καρακανά Τηληκράτης και οικογένεια Μελένιου Τηληκράτης.
Δηλαδή με τον Λευκάτα ήταν ο Σπύρος ο Κωσταντούλας, ο Λωλής και εγώ και κανένας άλλος.
Πρέπει εδώ να υπενθυμίσω ότι ο Τηληκράτης είχε πίσω του ιστορία από προπολεμικά και ο Λευκάτας μόλις ξεκίνησε την ιστορία και παρουσία του. Οπαδοί του Τηληκράτη ήταν κύρια και σχεδόν αποκλειστικά οι παλιοί κάτοικοι της πόλεως (οι μπρανέλοι) και όσοι νεοφερμένοι απ΄τα χωριά μας ήταν συναισθηματικά προσκείμενοι στα τότε κόμματα της αριστεράς λόγω του κόκκινου στην φανέλα !.
Ας δούμε τώρα (είπαμε χωρίς προκαταλήψεις και συναισθηματισμούς) την σύνθεση και την ιδεολογία των διοικητικών συμβουλίων των δύο ομάδων. Στον Τηληκράτη η συντριπτική πλειοψηφία των μελών του συμβουλίου ήταν μπουρανέλοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και μικρομαγαζάτορες αριστεροί ή πολιτικά αδιάφοροι. Στον Λευκάτα πάλι η συντριπτική πλειοψηφία ήταν διαφόρων ειδών καταγωγής, υπάλληλοι του Δημόσιου, τραπεζών και του εν γένει δημόσιου τομέα και ελάχιστοι μαγαζάτοτες όπως η ψυχή του Λευκάτα ο μπάρμπα Θύμιος ο Θεράπος με τον φούρνο. Ασφαλώς για να είναι υπάλληλοι αυτοί του συμβουλίου ήταν δεξιοί ή τουλάχιστον Καλκανικοί.
Ας δούμε τους ποδοσφαιριστές. Στον Τηληκράτη πάλι η συντριπτική πλειοψηφία ήταν …….δεξιοί και κάπου –κάπου εύρισκες και κανέναν αριστερό ή πολιτικά αδιάφορο. Στον Λευκάτα το ακριβώς αντίθετο. Ήταν αριστεροί και κάπου- κάπου πολιτικά αδιάφορους ή χωρίς διαμορφωμένη πολιτική πεποίθηση μια και σχεδόν όλοι ήταν μαθητές του γυμνασίου στις τελευταίες τάξεις. (δεν κατονομάζω κανέναν ποδοσφαιριστή ή παράγοντα όχι γιατί φοβάμαι, αλλά γιατί δεν είναι απαραίτητο κι ούτε εξυπηρετεί μια και αντικείμενο μας είναι να περιγράψουμε την ψυχολογία του κοσμάκη και τις μανούβρες που πάντα γίνονται στα χώρο του αθλητισμού και την αντίδραση των οπαδών τους).
Ας γευτούμε το περιβάλλον εκείνης της εποχής και πρώτα-πρώτα στο γήπεδο.
Ο Τηληκράτης ήταν ομάδα ψημένη, με παίχτες παλιούς και μπασμένους στην βιοπάλη από νήπια και με τρία υπερόπλα, τον Άλογο που ήταν φοβερός σέντερ-χάφ, τον Κοπρίτα με τα «γκόλια»του και τον Δρόσο διεθνή έξω αριστερά που ήταν και παίχτης και προπονητής!!
Ο Λευκάτας είχε παίχτες ταλέντα (πχ τον Φατούρο τον τερματοφύλακα και δυό φοβερά σέντερ μπάκ, τον Ζωητά και τον Κώστα τον Γαζή) που ήταν στο γυμνάσιο, έτοιμα να φάνε αποβολή λόγω…..ποδοσφαίρου, παιδαρέλια, κάπου –κάπου κανένας ψημένος «χωργιάτς» σα τον Αργαλιό απ΄την Απόλπαινα και προπονητή τον Γραβαρία ή τον Νίκο τον Σάντα.
Γίνεται ένα παιχνίδι πρωταθλήματος Τηληκράτης Λευκάτας 1957. Για να γίνει η δουλειά και να κερδίσει ο Τηληκράτης στα σίγουρα και με άνεση έπρεπε να βγει ο Ζωητάς. Στα πρώτα πέντε λεπτά γίνεται ένα φάουλ στην σέντρα και ακολουθεί στημένη φασαρία. Ο διαιτητής πάει κατευθείαν στον Ζωητά που δεν είχε καμία σχέση μια και ήταν κοντά στο τέρμα και τον αποβάλει. Μένει ο Λευκάτας με δέκα. Κι αρχίζει το πάρτυ. Ο Κώστας ο Γαζής μόνος του στην μέση από δύο θηρία. Σέντρα ο Δρόσος, γκόλ ο Κοπρίτας. Πάσα ο Κοπρίτας γκόλ ο Δρόσος . Πάσα ο Δρόσος γκόλ ο Κοπρίτας. Τρύπα ο Κοπρίτας γκολ ο Δρόσος. Αποτέλεσμα 4-0. Κέρδισε ο Τηληκράτης και γιόρτασε όλη η πόλη. Δεν τόλμαγε για ένα μήνα να βγει οπαδός, παίχτης και παράγοντας του Λευκάτα στο παζάρι. Γίνονταν της κακομοίρας στα πειράγματα και στις παρόλες. Ο Κώστας ο Γαζής από το πεζοδρόμιο απ΄το σπίτι του στην αγορά μέχρι του Ντελιμάρη δεν ξαναπερπάτησε για μήνες από τα πειράγματα του Γιάννη του Μπουρλούφη με τον φούρνο.
Ήρθε και ο δεύτερος γύρος του πρωταθλήματος. Λευκάτας Τηληκράτης. Στον Λευκάτα είπαμε πως ήταν στο συμβούλιο πρόσωπα που ήταν στα κόλπα και στις μανούβρες του τότε κρατικού μηχανισμού. Καταφέρνουν στο δεύτερο παιχνίδι και φέρνουν διαιτητή από την Αθήνα τον Διαμαντόπουλο, διαιτητή πρώτης εθνικής κατηγορίας.
Σε εκείνο το παιχνίδι (7-4-1957) ο Λευκάτας έχωσε τρία γκολ του Τηληκράτη δύο ο Νώντας ο Κούλας με δυο βρωμόσουτα (ένα με το δεξί, ένα με το αριστερό) και ένα ο Μπάμπης ο Ψάθας ( ο δικηγόρος ο Ράπτης μετά) με φοβερό σκροπ.
Ο Κώστας ο Γαζής απέκτησε ξανά το δικαίωμα να περνάει από το πεζοδρόμιο και όταν έφτανε μπροστά στην πόρτα του φούρνου, έβαζε ο κεφάλι του μέσα και ρώταγε τον Γιάννη τον Μπουρλούφη «θέλεις τίποτα Γιάννη; Έχεις καμιά απόκριση;» κι ο Γιάννης απάνταγε με ένα ξερό«τίποτα, τίποτα».
Το βράδυ εκείνης της επεισοδιακής νίκης του Λευκάτα έγινε της πουτάνας στην μικρή μας πόλη. Οι Τηληκρατικοί δεν θέλανε να πιστέψουν με τίποτε ότι τους κέρδισε ο Λευκάτας και με τρία «γκόλια». Άκου τρία γκόλια , ποιος; Ο Λευκάτας!!
Για να δούμε το αποτέλεσμα του δεύτερου αγώνα στην γειτονιά μου. Όταν έμαθε το αποτέλεσμα η θειά Ντίνα του Καρακανά όπως ήταν βγήκε στον δρόμο ( ο δρόμος ήταν η σκηνή του λαϊκού μας Θεάτρου!!!) και αρχίζει να φωνάζει. (εδώ να με συγχωρήσουν οι αναγνώστες για την φρασεολογία που θα χρησιμοποιήσω, αλλά είμαι υποχρεωμένος να μεταφέρω ακριβώς το κλίμα της εποχής , το λεξιλόγιο και την ψυχολογία του κόσμου). Έβαλε την πλάκα κι αρχίζει.
« τους πούστες, τους γαμημένους, τους φασίστες, τους ρουφιάνους. Άκ΄ οι ρουφιάνοι να ν΄κίσ΄νε τον Ντήλ΄κράτ΄ μας. Άκ΄ οι ρουφιάνοι γαμώ το μ΄νί π΄ τς πέταγε. Οι πούστ΄δες. Γαμώ το μ΄νι απ΄τς αδρεφάδες τς.». Μωρέ χτυπιώντανε σα χταπόδι και λες και της σκοτώσανε το πατέρα.
Σε μια στιγμή βγαίνει στη πόρτα του σπιτιού ο σχωρεμένος ο μπάρμπα Νιόνιος ο Καρακανάς, άνθρωπος της δουλειάς, βασανισμένος και γλυκός. Άκουγε την Ντίνα να φωνάζει και ξύπνησε ο μαύρος που έπεσε για λίγο ύπνο για να μπορέσει να πάει «πρια» το βράδυ για να βγάλει το βασανισμένο μεροκάματο του και να θρέψει έξη στόματα
Εκεί παίχτηκε το τελευταίο κομμάτι του δράματος που είχε πρωταγωνίστρια την θειά Ντίνα. (μιλάμε για σκηνή λαϊκού θεάτρου σαν αυτές που κατέγραψε ο Ιταλικός Κινηματογράφος, ο Ντάριο Φο και ο Πιραντέλλο……)
«Έλα μέσα, Έλα μέσα μωρή Ντίνα. Έλα μέσα μωρή Ντίνα» φώναζε ο καψερός ο Καρακανάς και βλέποντας ότι η Ντίνα δεν πιένταγε της λέει « Έλα μέσα μωρή Ντίνα π΄ θα μας στείλ΄ς ούλ΄ς εξορία γαμώ το μ΄νι τς βασίλ΄σσας»
Αυλαία.
Αυτό για να δείτε τι αξία είχε για τον κυνηγημένο, απ΄τη ζωή και την κατάσταση, φτωχόκοσμο ο Τηληκράτης και πως μέσα απ΄ αυτόν έπαιρναν ένα τρίμα φως, ένα τρίμα ουρανό, κάποιο δικαίωμα να ζουν, να ελπίζουν, να παίρνουν τα δίκια τους και να πιστεύουν ότι κι αυτοί με τις κόκκινες φανέλες του Τηληκράτη μια μέρα θα είναι οι κερδισμένοι της ζωής κι όχι οι πάντα χαμένοι.
Αξίζει όμως να πούμε και τούτο για να καταλάβουμε πολλά.
Πέρασαν χρόνια και οι παρέες και οι ξενύχτηδες εκείνης της εποχής με τις σερενάτες , τις βόλτες απάνου-κάτου μεσάνυχτα στην αγορά, τις ταβέρνες, τις πλάκες, τα τσάγια και τα γαλακτομπούρεκα της θειά Παρασκευής της Μουτρουκαλίνας έπεσαν σε συζήτηση για τα γκόλια του Τηληκράτη και του Λευκάτα. Εκεί παράγοντας του Τηληκράτη ομολόγησε πως σε εκείνο τον αγώνα, είχαν πληρωμένο τον διαιτητή, τους γελάσανε και τους χώσανε τέσσαρα γκολ για να μάθουν να φέρνονται.
Αυτά όλα από εμένα μήπως και γίνει κάποτε όση διόρθωση παίρνει αυτή η κοινωνία κι αυτή η ζωή.
Υγ1 όπως είδατε τα περιγράφω λες και δεν ήμουν με καμία ομάδα παρόλον ότι παραμένω πάντα με την ΑΕΚ και τον Λευκάτα.(τα ιδεολογήματα που λέγαμε παραπάνω!)
Υγ2 θεωρώ καθήκον μου να δηλώσω ότι το επεισόδιο με την θειά Ντίνα την Καρακανού θα μπορούσα να το περιγράψω πιο sik, με τελείες και…καθαρεύουσα. Γράμματα δόξα τω Θεώ ξέρω, τόσα χρόνια με τον κόσμο που κάνει το άσπρο-μαύρο (στο εν γένει περιβάλλον της Δικαιοσύνης) νταραβερίστηκα. ΑΛΛΑ θα ήταν σαν και να αγόραζες αρνί σφαγμένο απ΄ το χασάπικο, χωρίς ζωή, χωρίς συναίσθημα, χωρίς σάρκα, χωρίς αίμα, χωρίς κίνηση, χωρίς νεύρο, χωρίς το κλίμα της εποχής. Θα έμοιαζε σαν να έβλεπες καραγκιόζη όπου με τον νου σου κάνεις τις φιγούρες ανθρώπους. Αυτά και παρατήστε τις σεμνοτυφίες, «τα λόγια κώλο δεν τρυπάνε» που έλεγε και η συχωρεμένη η Καρακανού.
Είναι από το δεύτερο παιχνίδι (7-4-1957) και σου γράφω τα ονόματα των παιχτών όπως ήταν γνωστά στην Λευκάδα:
Πάνω από αριστερά : Κυριάκος Γλένης, Θοδωρής Ζωητάς (ο μετά.. δήμαρχος), Γιάννης Γλένης, Ιωακειμίδης (Τούρκος), οι διαιτητές με πρώτο τον Διαμαντόπουλο, Σπύρος Μήλαρης, Νικήτας Περδικάρης (Σπουργίτης), Άγγελος Κατωπόδης(Πορπόλιας), Ντίνος Κομπίτσης, Γεράσιμος Τζεφρώνης (Άλογος) και ο δάσκαλος ο Σταθάτος σύμβουλος του Τηληκράτη.
Κάτω σειρά: Κώστας Γαζής, ΚΟΠΡΙΤΑΣ, Βασίλης Φατούρος, Σπύρος Βρεττός (Κωσταντούλας), Γραβαρίας, Γαρύφαλλος (Μ΄γάγας) σύμβουλος του Λευκάδα, Μπάμπης Ράπτης(Ψάθας), Πάνος Ορφανός (Καραχάλιος), Θοδωρής Νησιώτης (Ρούφλας), Φάνης Ανυφαντής (Μπρούμης) και Σπύρος Χαλικιάς.
Το 1982 ή το 1983 μέρες Χριστουγέννων ταμίας του Τηλυκράτη -λεπτός το δέμα κανονικού ύψους τότε 50-60 ετών, όρθιος στο γήπεδο στην πόρτα, σταμάτησε παρέα 3 φιιτητές και τους εκβίασε ότι πρέπει να πληρώσουν εισητήριο 50 δραχμές ο ένας, και τους τα πήρε. Την ίδια στιγμή άλλοι πέρναγαν ελεύθερα σε μάτς γιορτινό , χωρίς εισητήριο.
Όραν ο ένας φοιτητής γύρισε στον όρθιο ταμεία στην πόρτα του γηπέδου και του είπε ότι το μάτς ήταν ελεύθερο χωρίς εισητήριο, και έμπαιναν ελελυυερα όλοι. Και γιατί μας πήρε εισητήριο σε μας που δεν γνωρίζαμε το ελεύθερο του μάτς??
Τότε ο τραμπούκος κλέφτης αυτός μπρανέλος, κοινώς απαρεώνας απείλησε τον φοιτητή απ την παρέα.Και χρειάστηκε η παρέμβαση της εξαδέλφης του φοιτητή που απειλήθηκε απ τον τσαμπούκο ταμεία του Τηλυκράτη, ( ήταν και αυτή φοιτήτρια στην τριάδα που πλήρωσε).
Απ τους 2 φοιτητές και την φοιτήτρια δόθηκε τόπος στην οργή, για τον κλέφτη τραμπούκο μπρανέλο, και ώς θεατές είδαν το μάτς Τηλυκράτη -Νικιάνας.
Ο τραμπούκος αυτός απατεώνς μπρανέλος γυρνούσε χρόνια στο παζάρι, η φάτσα του δεν ξεχνιώνταν, και μάλλον θα απολάμβανε τα κλεψιμέ’ι’κά , απ όποιους νέους μπορούζε να κορο’ι’δέψει και να τους κλέψει. Όπως έκανε με τους δύο φίλους φοιτητές και την εξαδέλφη του ενός φοιτήτρια, που δεν ήταν μπρανέλοι.
Τότε στο μάτς αυτό ώς μνήμη έπαιζε με την ομάδα της Νικιάνας ένας παίχτης που τον φωνάζανε Μότσο ή Τίμοθι.Και που τα χρόνια εκείνα ήταν και αυτός φοιτητής σε κάποια σχολή.
Οι φοιτητές πιυ πλήρωσαν.
Όποιος έστω και κατ ελάχιστο συγχρωτισθεί με μπρανελιά και μπρανέλους είναι σίγουρα χαμένος από χέρι.
Ο τραμπούκος συτός κλέφτης τότε ώς ταμίας του Τηλυκράτη, κορό’ι’δεψε 3 νέα παιδιά 22-23-21 ετών. Και σίγουρα εφ όσον ήταν ταμίας με χρηματικό κιβωτίδιο του Τηλυκράτη, δεν ήταν αμέτοχο όλο το συλλογικό αυτλο μόρφωμα ώς ποδοσφαιρική μπρανέλικη ομάδα ποδοσφαίρου.
Τελικά τότε ο τραμπούκος αυτός απατεώνας άτπαξε απ τους φοιτητές 150 δραχμές ( τους επέβαλε 50 δραχμές στον καθένα) και που δεν ληταν μικρό ποσό για ένα φοιτητή την ελοχή εκείνη. Ούτε για το ποσό που μπορούσε το σπίτι να δώσει σε έναν φοιτητή.
Ασφαλώς το ποιίς ήταν αυτός κωτραμπούκος ταμίας του τότε Τηλυκράτη, οι φοιτητές ώς νέοι δεν ενδιαφέρθηκαν, αλλλα το πραγματικό τότε γεγονός -μνημικό μεψτα χρόνια- ήταν ενδεικτικό για τις συλλιγικότητες αυτές της μπρανελιάς.