Όταν σκεφτόμαστε τις ιδιοφυίες, φανταζόμαστε ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα περισσότερο στο μυαλό τους από την επιστήμη την οποία υπηρετούν. Στην πραγματικότητα αυτό δεν ήταν ποτέ αλήθεια, αφού τέτοιες συμπεριφορές δεν είναι εφικτό να υπάρχουν για κανέναν άνθρωπο. Είναι απλώς η αντίληψη που έχουμε για ανθρώπους που ξεχωρίζουν στο πλήθος και είναι τρομακτικά έξυπνοι. Για παράδειγμα, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε μία μεγάλη αγάπη, εκείνη για το βιολί και ο Ρίτσαρντ Φέινμαν έτρεφε τεράστια αγάπη για τα κρουστά.
Η Φεντερίκα Μπιάνκο, αστροφυσικός στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, ακολούθησε ένα λιγότερο ευγενές μονοπάτι: λατρεύει να φοράει τα κόκκινα γάντια του μποξ και να πυγμαχεί κόντρα σε αντιπάλους που μερικές φορές δεν φαίνονται να είναι καν στα κυβικά της. Κι όμως, τον Απρίλιο του 2015 η Μπιάνκο είχε την πρώτη της επαγγελματική μονομαχία στο Ρίτσμοντ της Καλιφόρνια. Ανέβηκε στο ρινγκ χωρίς να νιώθει πίεση, κέρδισε την αντίπαλό της και επέστρεψε στη βάση της για να συνεχίσει την επιστημονική της ρουτίνα, σαν να μην είχε συμβεί τίποτα.
Είναι φανερό ότι οι δημιουργικές ασχολίες που μπορεί να έχει κάποιος στον ελεύθερο χρόνο του δεν είναι απαραίτητα «ευγενείς». Βέβαια, δεν είναι καν απαραίτητο να απαιτούν σωματική επιβάρυνση. Στον σύγχρονο κόσμο, μία online ασχολία στον ελεύθερο χρόνο μπορεί να είναι ευεργετική για το μυαλό, όπως ήταν το βιολί για τον Αϊνστάιν. Για παράδειγμα, το να παίξεις μία παρτίδα σκάκι στο chess.com ή να απολαύσεις ένα κλασικό παιχνίδι σε μία online πλατφόρμα όπως είναι το PokerStars Casino, αποτελούν δραστηριότητες που σήμερα μπορούν να θεωρηθούν τα «κρουστά και τα βιολιά του 2022». Είναι εύκολα προσβάσιμα από όλους, κυρίως μέσω φορητών συσκευών, ενώ ταυτόχρονα μας διασκεδάζουν και ακονίζουν το μυαλό, με ένα διαφορετικό αλλά εξίσου ταιριαστό τρόπο όπως και η μουσική.
Επίσης, στον σύγχρονο κόσμο οι ρυθμοί είναι τόσο γρήγοροι που μπορεί να πει κανείς ότι θυμίζουν μία μονομαχία πάνω στο ρινγκ: χρειάζονται προσήλωση, προσοχή και δεν αφήνουν περιθώρια χαλάρωσης. Η προσωπική ζωή και η διασκέδαση έξω από την εργασία μας είναι, ωστόσο, ένα πολύ σημαντικό κομμάτι για να αποφύγουμε δυσάρεστες καταστάσεις. Αυτό ισχύει φυσικά ακόμη και για τις ιδιοφυίες, που συνηθίζουν να περνούν ατελείωτες ώρες στην έρευνα μέσα στα εργαστήρια. Και δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί από αυτούς υποστηρίζουν ότι τα ενδιαφέροντα που αποκτούν πέρα από την εργασία τους, τους κάνει να γίνονται ακόμη εξυπνότεροι, να αποκτούν περισσότερη εμπιστοσύνη και, το κυριότερο, να αποβάλουν το άγχος. Είναι άλλωστε τέτοιες οι συνθήκες εργασίας για όλους αυτούς, που χρειάζονται την αποστασιοποίηση ώστε να μην έχουν περισσότερο στρες απ’ όσο μπορούν να διαχειριστούν και να αντέξουν.
Για να μην υπάρχουν όμως παρεξηγήσεις, ο όρος ιδιοφυία δεν είναι όπως παλιά. Δηλαδή δεν αναφερόμαστε αποκλειστικά σε επιστήμονες με άσπρες ποδιές, αλλά μπορεί να πρόκειται για έξυπνους και πετυχημένους ανθρώπους όπως ο Ράιαν Ρέιβερ. Ο μάνατζερ της εταιρείας βιοτεχνολογίας Sigma-Aldrich έχει δύο μεγάλες αγάπες πέρα από τη δουλειά του: το blog που κρατάει εδώ και χρόνια και η ηλεκτρική κιθάρα. Παρότι η πίεση του χρόνου είναι μεγάλη, ο Ρέιβερ έχει καταφέρει να διατηρήσει τη θέση του ως μέλος μίας ροκ μπάντας που υπάρχει από τότε που πήγαινε σχολείο. Ο Ρέιβερ θεωρεί ότι η εκτόνωση που του προσφέρει η μουσική είναι αρκετή για να συνεχίζει τη δουλειά του στην εταιρεία του, όπως συνέβαινε και στα φοιτητικά του χρόνια.
Για τον Σον Κάρολ, φυσικό στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Πασαντένα στην Καλιφόρνια, η λύση για οποιονδήποτε θέλει να βρει ένα νέο χόμπι είναι απλή: «Δεν πρέπει να μοιάζει με κανέναν τρόπο στο αντικείμενο της δουλειάς που κάνεις. Μπορεί να είναι η μαγειρική ή ο μοντελισμός, ο αθλητισμός ή το bungie jumping, το online gaming ή η μουσική. Το γράψιμο όμως είναι ύποπτο, διότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για έρευνα. Ξεκινάς να ψάχνεις πηγές για να γράψεις κάτι στο blog σου, αλλά συνήθως καταλήγεις να αναζητάς λεπτομέρειες για τη δική σου έρευνα στο εργαστήριο και να μπαίνεις πάλι στο πετσί του ρόλου που διατηρείς σχεδόν τη μισή μέρα σου».
Σε αυτό συμφωνεί και ο Ρέιβερ: «Στο πανεπιστήμιο, οι καθηγητές προσπαθούσαν να μας περάσουν τη νοοτροπία ότι όσο περισσότερο χρόνο σπαταλάς για τη δουλειά σου, τόσα περισσότερα στοιχεία θα συγκεντρώσεις για να φέρεις σε πέρας την έρευνά σου. Αλλά οι άνθρωποι δεν είναι μηχανές και χρειάζονται διαλείμματα».
Ακόμη κι αν είναι ιδιοφυίες…