Τον χώρο της Κεντροαριστεράς επί πολλά χρόνια ενσάρκωνε και εξέφραζε το ΠΑΣΟΚ. Ήταν και το πλεονέκτημα που του επέτρεπε να αποτελεί για τρεις δεκαετίες κυρίαρχη πολιτική δύναμη. Το αναμφισβήτητο αυτό γεγονός ανατράπηκε εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Και τούτο διότι κλήθηκε να διαχειριστεί τις συνέπειες των αλόγιστων επιλογών της διακυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή.
Ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός υπήρξε επακόλουθο του πρωτοφανούς δημόσιου χρέους και των τεράστιων ελλειμμάτων που άφησε πίσω της η πενταετία της συντηρητικής παράταξης. Για τα όσα συνέβησαν μέχρι τις εκλογές του 2009, το ΠΑΣΟΚ δε φέρει την παραμικρή ευθύνη. Εντούτοις, εισέπραξε την αμφισβήτηση και τη φθορά για πολιτικές που είχε εντόνως επικρίνει και πολεμήσει. Το παράδοξο είναι πως οι φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί δεν επωμίστηκαν τις επιπτώσεις των καταστροφικών πεπραγμένων τους.
Έτσι ένα πολυδύναμο κεντροαριστερό κόμμα, το οποίο άλλαξε την όψη της Ελλάδας, βρέθηκε στη δίνη μιας βαθιάς κρίσης και κατ’ επέκταση της απαξίωσης. Η καταβαράθρωσή του προκάλεσε σχεδόν κοσμογονικές αναδιατάξεις. Το κενό που δημιουργήθηκε σε μεγάλο βαθμό το κάλυψε κατ’ αρχάς ο ΣΥΡΙΖΑ. Αξιοποιώντας, σε συνηγορία με το σύνολο των λοιπών κομματικών σχημάτων, την εσκεμμένη ενοχοποίηση της δημοκρατικής παράταξης, διεύρυνε την επιρροή και την εμβέλειά του. Αξιοσημείωτη ήταν η ανταπόκρισή του στα αποκαλούμενα ΠΑΣΟΚικά προπύργια. Αποκαλυπτικά παραδείγματα, οι Περιφέρειες της Β’ Πειραιά και της Κρήτης. Η αδιαμφισβήτητη αυτή αλήθεια διαμόρφωσε μια νέα πραγματικότητα.
Επιπλέον, το αποτέλεσμα της κάλπης του Ιουλίου του 2019 μετέβαλε άρδην το σκηνικό που προέκυψε. Στον κεντροαριστερό χώρο εισέβαλε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αποσπώντας σημαντικό τμήμα του. Στην ουσία, οι μονομάχοι του νέου δικομματισμού λεηλάτησαν την εκλογική και κοινωνική βάση του. Αμφότεροι κέρδισαν την εμπιστοσύνη εκλογέων, οι οποίοι πριν στήριζαντο ΠΑΣΟΚ. Οι εναπομείνασες δυνάμεις του δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν τη φορά των πραγμάτων. Οι προσπάθειες που καταβλήθηκαν δεν απέδωσαν καρπούς.
Επίσης, και τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στην αντιπολίτευση οι κομματικοί συσχετισμοί παραμένουν εξαιρετικά δυσμενείς για το Κίνημα Αλλαγής. Η δημοσκοπική του καθίζηση είναι πασιφανής. Η δυστοκία του να εξελιχθεί σε δυναμικό τρίτο πόλο αποδεικνύει ότι δεν έχει τις απαραίτητες προϋποθέσεις ανάκαμψης. Η Ιστορία μάς διδάσκει ότι πολιτικά ρεύματα γεννιούνται και αναπτύσσονται όταν οι ηγεσίες τους κατορθώνουν να τα ενσαρκώσουν, να τα εκφράσουν και να τα διευρύνουν. Μόνο, αν οι επικεφαλής τους διαθέτουν το αναγκαίο βάθος, γνώσεις και εμπειρίες, και κυρίως ηγετικές ικανότητες μπορούν να τα καταστήσουν ισχυρά και ανθεκτικά.
Το δίλημμα, λοιπόν, για το ΚΙΝΑΛ είναι καίριο: Ή θα μένουμε απαθείς, παρακολουθώντας τη διαρκή υποχώρησή του. Ή θα αναζητήσουμε ρηξικέλευθες πολιτικές πρωτοβουλίες. Τη συρρίκνωση του δεν αναστέλλει η οποιαδήποτε εξωπολιτική στήριξη. Κανένα κομματικό σχήμα δεν επιβίωσε, έχοντας ακόμη και την αμέριστη υποστήριξη επιχειρηματικών ομίλων. Η τωρινή αρχηγός, η Φώφη Γεννηματά, υπολείπεται των αναγκών και των απαιτήσεων. Οι αντιφάσεις, οι παλινωδίες της, η αδυναμία της να προβάλει αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση, το επιβεβαιώνουν.
Η ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς συνιστά υπόθεση όλων των προοδευτικών δυνάμεων, ενταγμένων και ανένταχτων. Ως εκ τούτου, ο διάλογος δεν πρέπει να ενοχοποιείται. Το ουσιαστικότερο, δεν γίνεται να είναι αντικείμενο συζητήσεων κορυφής. Κι αυτό γιατί ζητούμενο καθίσταται η θεμελίωση μιας νέας προοδευτικής και σοσιαλδημοκρατικής πρότασης που θα υπερβαίνει προσωπικούς υπολογισμούς και παγιωμένα κομματικά σχήματα.
Αν δεν υπάρξουν συγκεκριμένες ενέργειες, οι οποίες θα ισοδυναμούν με την επανίδρυση ενός σύγχρονου κεντροαριστερού φορέα, το βέβαιο είναι ότι Τσίπρας και Μητσοτάκης θα διαμοιραστούν τον κοινωνικό και εκλογικό κορμό του άλλοτε ΠΑΣΟΚ.
*Ο Λεωνίδας Γρηγοράκος είναι καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Τον κεντροαριστερό πολιτικό συμμετοχικό χώρο ώς πολιτική επιλογή και εφαρμογή, τον εξαχρείωσε και τον απαξίωσε ο Σημίτης και η παρέα του και ώς νομεκάτούρα κατάληψης των τότε πιλυπληθών οργανικών θέσεων διαχειρησης του κράτους και των οργανισμών.
Και δεν ήταν μόνο στόχος ο χώρος αυτός, αλλά όλη η πολιτικώ ζωή της χώρας ώς συσσωμάτωση.
Μια και ουσιαστικά η πολιτική αυτή των ετών 1996-2004 , στόχευε στην απολιτικοποίηση και αποσυσσωμάτωση ( επιθετική αντισυμετοχικότητα) της μεταπολιτευτικής συμμετοχικής Ελληνικής κοινωνίας. Και με βασική στόχευση ουσιαστικά την πολιτειακή αποθεσμοποίηση των πολιτικών κομμάτων.
Μόνο που τα πολιτικά κόμματα σποτελούν τον συνταγματικό πολιτειακό πυλώνα. Και εδώ είναι η αιτία και η βάση της ουσιαστικά απαξίωσης μέχρι οριστικής πλέον ανυποληψίας του κόμματος Πασοκ Κινάλ .
Διότι δεν μπορείς ώς πολιτικό κόμμα να επιδιώκεις ώς κυβέρνηση την αποθεσμοποίηση των κομμάτων απ την πολιτική ζωή, και ταυτόχρονα να περιμένεις ότι το κόμμα αυτό δεν θα απαξιωθεί.
Εφ όσον η πολιτική Σημίτη ήταν αυτής της κατεύθυνσης, πώς περίμενε το πασοκ -κινάλ ότι θα παραμείνει κόμμα?? Και έτσι εξηγείται και η στο χρόνο κοινωνική μετακίνησιμότητα πρός τον Σύριζα.
Η τελευταία συναισθηματική προσπάθεια -άρα καταδικασμένη πολιτικά- να επανασυσπηρωθεί ο χώρος τότε πασοκ , ήταν η νοσταλγική καταφυγή στο κομματικό θυμικό στην ηγεσία του Γ Α Παπανδρέου, ώς τελευτια εκ των προτέρων κααδικασμένη καταφυγή.Μια και στον μεταπολιτευτικό κοινοβουλευτισμό η μεσσια κύρια τάξη συγκροτείται στην βάση πραγματικοτήτων που κατέκτησε και όχι ιδεοληψιών και θυμικοτήτων . Και καλά κάνει. Και μια πραγματιοτητα που κατέκτησε ήταν η πολιτική συμμετοχή ( η κυριότερη ακόμα και απ τις υλικές κατακτήσεις). Και εφ όσον επί 8ετούς Σημιτικού η κατάκτηση αυτή ουσιαστικά πολεμήθηκε , για τούτο και αυτοαπαξιώθηκε και ο χώρος πασόκ που εφάρμοσε την πολιτική αυτή.
Γνωρίζουν οι μέσα στην Βαβυλώνα και παρεικούντες αυτήν , τις συγκεκριμένες εφαρμοστηκές μεθοδεύσεις της Σημιτικής διακυβέρνησης , με στόχο την ραγδαία αποσυμετοχικοποίηση της πολιτικής ζωής ,και στον τότε κομματικά αυτοδύναμο κυβερνητικό χώρο. Που σήμερα κοινωνικά απαξιωμένος και εσωστρεφόμενος αυτοκαταργείται ουσιαστικά. Και είναι ευτύχημα και κατάκτιση της Ελληνικής κοινωνίας που διειδούσα αυτά τα φαινόμενα διέγνωσε την σημασία όποιας δυνατής προοπτικής μπορούσε πολιτικά να υπάρξει πρός την κατεύθυνση της συσσωμάτωσης , και κινήθηκε πρός την σοβαρότερη κεντροδεξιά κομματική μεταπολιτευτική παράταξη , όχι τόσο απ την προοπτική της σε μια μέρα μεταβολής των καθημερινών πραγματικοτήτων, αλλά και για να υποστηρίξει την σημασία της πολιτικής συμμετοχικότητας.Αυτή την συμμετοχικότητα που ώς πολιτική επιλογή εξανδραπόδησε απ την Ελληνική κοινωνίσ η διακυβέρνηση Σημίτη ,και την ανέχτηκαν ( με πράξεις ή παραλείψεις) οι τότε κομματικοί του τότε πασόκ και σήμερα κινάλ -πασόκ.
Πλέον και αν απ το πασόκ μετακινήθηκαν πολίτες ψηφολογικά πρός τον Σύριζα , δεν μπορεί παρά αυτοί το 2012 και μετά, νά εμφορούνται από την αποσυσσωματική κουλτούρα, αφού αυτή βίωσαν τα χρόνια του Σημίτη. Άργησαν να κατανοήσουν το φαινόμενο , αλλά πλέον το έχουν βιώσει.Και στο βαθμό που αντέδρασαν σπασμωδικά λόγω ύστερης κατανοήσεως, δεν σημαίνει ότι αποτελούν μια συσσωματική συμμετοχική δύναμη με ιδεολογικό κοινωνικό βάθος.
Αυτός είναι και ο λόγος που η επιδιωκόμενη από τον Συριζα θεσμοποίηση του ώς κεντροαριστερή πολιτική κομματική δύναμη δεν είναι εφικτή.
Δεν θα είναι άσχημο το κινάλ -πασόκ, να κατανοήσει ότι , η πολιτική και ιδεολογική κοινωνική κσι αναπτυξιακή προοπτική του κόμματος της Νέας Δημοκραιας , ήταν αυτή που λειτουργώντας συσσωματικά για τους πολίτες , τράβηξε τους πολίτες από τα αρνητικά πολιτικά ιδεολογικά άκρα, και έβγαλε έξω απ το κοινοβουλευτικό χώρο την χρυσή αυγή. Και αυτό είναι η μεγάλη δημοκρατική συνεισφορά του σοβαρού συμμετοχικού κεντροδεξιού κόμματος στην Ελλάδα.
Με κάτι τσιτάτα και ρήτρες του αέρα πατέρα περί εκσυγχρονισμού τα χρόνια 1996-2004 νομίσανε ότι ασκούσαν δημιουργική πολιτική πρός την κατεύθυνση της κοινωνικής προόδου προοπτικά. Ή ότι αυτή η πρόοδος πιυ ευσγγελιζόνταν ο κάθε εκσυγχρονιστής Σημίτης θα μπορούσε να λειτουργεί πέρα και έξω από το ότι κατσλάβαιναν οι πολίτες ώς πολιτική και κοινωνική αναγκαιότητα?
Όποτε πιστέψουν οι πολίτες το κινάλ πασόκ ότι ενδιαφέρεται για την κοινωνική συσσωμάτωση , τότε θα τύχει της ψήφους του. Αλλά συνήθως στην πολιτική ζωή η έξωθεν καλή μαρτυρία κτάται δύσκολα. Και ιδιαίτερα στο κόμμα εκείνο που ώς κυβέρνηση πολέμησε στην ύστερη ιστορία του την πολιτική.
Η χρεωκοπία της χώρας προήλθε από το γεγονός του ότι οι επίμενες κυβερνήσεις από το 2004 και μετά δεν αποσημιτοποιήθηκαν σε επίπεδο στελεχών διαχείρησης του κράτους , των οργανισμών, και του πιστωτικού συστήματος.
Μέχρι και σήμερα ακόμα και η παρούσα κυβέρνηση συμβολικά είναι εξαρτημένη απ ένα απ τα βασικά Σημιτικά Στελέχη τον διοικητή της ΤτΕ
Το φαινόμενο οι παρέες των απολίτικων κολλητών και οι φιλενάδες τους να αποτελέσουν στελέχη του κράτους ( ήταν συναφές με την πολιτική της αποσυσσωμάτωσης) και για την επίτευξη αυτής της λειτουργικής χρησιμοποιήθηκε αοό το Σημιτικό καθεστώς και η καταφυγή στην Ευρωπαική επιτροπία -(αυτή που αργότερα απετέλεσε τον πυρήνα των όσων επέβαλαν την χρεωκοπία)- κα την οποία επιτροπία είχε δίξει σαφώς στην τελευταία τηλεοπτική δηλωσή του ,μετά από Ευρωπαική σύσκεψη, ο Ανδρέας Παπανδρέου.
Τι θέλετε τώρα ώς κινάλ -πασόκ??
Να επσναδραστηριοποιήσετε τον Σημίτη και μήπως και σας βοηθήσει -με παρέμβαση της επιτροπίας- και σας προμοτάρει .