Ο κάμπος της Καρυάς ή Λιβάδι είναι κλασσική πόλγη καρστικής γεωλογίας, που πλημμυρίζει με τις βροχές και αποστραγγίζεται από καταποτήρες – καταβόθρες το στόμιο των οποίων είναι κατασκευασμένο – διαμορφωμένο από ξερολιθιά.
Στο Β.Α. άκρο του, έχει κατασκευασθεί με ανάχωμα εξωποτάμια λιμνοδεξαμενή ωφέλιμου όγκου πάνω από 400.000 κ.μ. που η τροφοδοσία της προβλέπεται να γίνεται από 2 υδροληψίες σε ρέματα της περιοχής. Η λιμνοδεξαμενή ποτέ δε λειτούργησε και από κατασκευής της αποτελεί αντικείμενο μόνιμου προβληματισμού για τους κατοίκους της περιοχής και … έμπνευσης για … υποσχέσεις αξιοποίησης της από μέρους υποψήφιων πολιτευτών μας (δημάρχους, περιφερειάρχες, βουλευτές).
Αναφορά στη λιμνοδεξαμενή και την ανάγκη να διερευνηθούν πιθανοί τρόποι αξιοποίησής της έγινε και στην ενημερωτική εκδήλωση του τοπικού προγράμματος LEADER 2014-2020 που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 11 Ιουνίου 2020 στο Διοικητήριο της Λευκάδας, εκ μέρους του κ. Σωτήρη Κουρή Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης Υπαίθρου των Ιονίων Νήσων.
Με την ελπίδα ότι ο κ. Κουρής ως αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης θα επανέλθει στο … θέμα και η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων θα διερευνήσει (με την εκπόνηση κάποιας σχετικής μελέτης ίσως) την όποια δυνατότητα αξιοποίησης της λιμνοδεξαμενής ή και του κάμπου της Καρυάς γενικότερα να αναφέρουμε ότι οι κλήροι του κάμπου είναι μικροί (ήτοι 2-4 στρέμματα συνήθως ανά ιδιοκτήτη). Λόγος που εξ’ αρχής προδιέγραφε ότι το κόστος λειτουργίας των αντλιοστασίων για το πότισμα των καλλιεργειών θα ήταν ασύμφορη για τους καλλιεργητές. Με την ερημοποίηση των χωριών μας και την έλλειψη κινήτρων επίσης ελάχιστοι νέοι σε ηλικία καλλιεργητές-αγρότες δραστηριοποιούνται ακόμη στην περιοχή και αυτοί χρόνια τώρα βλέπουν να καταστρέφονται οι όποιες καλλιέργειές τους (και οι πρωτογενείς σπόροι όπως του λαθυριού) από την ανεξέλεγκτη δραστηριότητα των ανεπιτήρητων βοοειδών.
Υπηρεσιακοί παράγοντες στο παρελθόν εξέφραζαν την άποψη ότι, πριν την κατασκευή της λιμνοδεξαμενής έπρεπε να προηγηθεί αναδασμός της περιοχής ανάπτυξης του έργου. Μια διαδικασία ασφαλώς χρονοβόρα και δύσκολη πολύ περισσότερο αν αναλογισθεί κανείς τα μύρια όσα διαχρονικά προβλήματα του ΤΑΟΛ που υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσε να συνεισφέρει προς την κατεύθυνση υλοποίησης αυτής της επιλογής.
Η επιλογή της μονοκαλλιέργειας του τουρισμού επίσης που ο Δήμος και η Περιφέρειά έχουν ακολουθήσει ως μοναδικό μοντέλο ανάπτυξης για το νομό μας δεκαετίες τώρα, σε συνδυασμό με την πολιτική των κεντρικών κυβερνήσεων για … ερημοποίηση της υπαίθρου δεν επιτρέπουν δυστυχώς αισιόδοξες προβλέψεις για την ύπαιθρο χώρα της Λευκάδας.
ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Η κατασκευή της λιμνοδεξαμενής, ξεκίνησε το 1999 και αρχικό προϋπολογισμό δαπάνης 410 εκατ. δραχμές και πιστώσεις προερχόμενες και από το Β΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.
Το άκουσμα της κατασκευής της δημιούργησε τότε στους περισσότερους από τους κατοίκους του Δήμου Καρυάς την αισιοδοξία ότι κάτω από καλύτερες καλλιεργητικές συνθήκες, θα δινόταν ώθηση σε νέους καλλιεργητές να επιδιώξουν την παραγωγή ανταγωνιστικών αγροτικών προϊόντων.
Τρισήμισυ χρόνια μετά (το 2003) ο Δήμος Καρυάς αρνήθηκε να παραλάβει το έργο καθώς κατά τη δοκιμαστική λειτουργία του διαπιστώθηκε ότι δεν συντελούνταν ικανοποιητική αποστράγγιση της “λεκάνης” και έπρεπε να γίνουν επιπλέον εργασίες πριν την παράδοση-παραλαβή του. Είναι χαρακτηριστικό ότι το κτήριο του αντλιοστασίου κατά το διάστημα, που ο κάμπος βρισκόταν πλημμυρισμένος, ήταν καλυμμένο εξ’ ολοκλήρου από το νερό και υπήρχε κίνδυνος βραχυκυκλώματος και πρόκλησης ζημιάς των μηχανημάτων που στεγάζονταν εντός αυτού.
Να σημειώσουμε επίσης ότι η “Προμελέτη αποξηράνσεως πεδιάδος Καρυάς Λευκάδος” που εκπονήθηκε από τον πολιτικό μηχανικό Σ. Τζεράνη το 1961 και λήφθηκε υπόψη κατά τη σύνταξη της μελέτης κατασκευής της Λιμνοδεξαμενής, επεσήμαινε την ανάγκη εκτέλεσης και εργασιών που θα επιτύγχαναν την αύξηση της διοχετευτικότητας των καταποτήρων – καταβόθρων.
Εργασίες που δεν έγιναν, όπως δεν έγινε ποτέ και καμιά σοβαρή έστω συζήτηση (μετεκλογικά) για ανάδειξη του μείζονος θέματος της ανάγκης ανασυγκρότησης και αναγέννησης της Λευκαδίτικης υπαίθρου όχι αποσπασματικά, αλλά καθολικά και ως τοπική ή και εθνική επιλογή…
Όσο για τη λιμνοδεξαμενή των προσδοκιών, τελικά εξελίχθηκε σε … λιμνοθάλασσα προβλημάτων για την περιοχή.
Σεβαστή Κωνσταντινίδη Ρεκατσίνα
πρώην Δήμαρχος Καρυάς
Το ποιά ήταν η ανάλυση κόστους ωφελειών , και μελέτη σκοπιμότητας αυτού του προβληματικού και ανθυγιεινού έργου λιμνοδεξαμενής Καρυάς, δεν έγινε ποτέ ανοιχτά γνωστό.
Δεν βλέπανε ότι τα χρόνια εκείνα είχε μορφοποιηθεί οριστικά η αποπαραγικοποίηση της ορεινής Λευκάδος, η μείωση του πληθυσμού, το τελείωμα της αγροτικής ηλικίας των γεννηθέντων την δεκαετία του 1920 και κάπως του 1930, και την στροφή στην τριτογένεια ώς προοπτική εισοδηματική της Νήσου ???
Και δεν βλέπανε ότι ουσιαστικά το εκ των προτέρων προ-ορισμένο να μείνει ανενεργό αυτό προβληματικό κατασκεύασμα , θα ήταν μια πληγή και υγιεινομικών συνθηκών για την περιοχή!!!!
Κι ούτε πρόκειται να δώσει κάποια θετικότητα το έργο αυτό γιατί το ειδικοδυναμικό κόστος ( δηλαδή μόνο η συντηρήσου) θα υπερβαίνει την προοπτικής της παραγωγικής του εισφοράς. Πλέον το κόστος παγιοποίησης που ποτέ δεν θα αποσβεστεί , υπό οποιαδήποτε προοπτική.
”Στην διαφανή Δημοκρατία μας” ( εδώ υπάρχουν και ενστάσεις από ορισμένους ή περισσότερους πολίτες αν είναι διαφανής η Ελληνική δημοκρατία), δεν είναι ορθό να δοθούν στην δημοσιότητα από το υπουργείο γεωργίας ή όσους εμπλεκόμενους φορείς οι μελέτες σκοπιμότητας- εφικτότητας- ανάλυσης κόστους ωφελειών, για να κατανοηθεί το παραγωγικό προοπτικό δεδομένο της όλης αυτής ” επένδυσης ” με στόχο το προοπτικό αυτό παραγωγικό δεδομένο να γίνει κτήμα των εναπομεινάντων κατοίκων στην ορεινή περιοχή αυτή της Λευκάδος, ή να προσελκύσει και νέους καλλιεργητές- επενδυτές στην αγροτική καλλιέργεια ώς προοπτική , για τον εγχώριο παραγωγισμό ???
Γιατί απ ότι φαίνεται σε μια διαχρονικότερη ανάλυση κόστους και απόσβεσης ( ώς επιστροφή του κόστους σε αυτούς που δώσανε τα χρήματα Εκλληνικό κράτος ή Ευρωπαικοί φορείς ), απ ότι φαίνεται ο ενφια που επιβλήθηκε και στις ιδιοτησίες της περιοχής δεν είναι τίποτα άλλο παρά η επιστροφή απ τους κατοίκους της περιοχής της Λιμνοδεξαμενής πρός τους δανειστές ( κρατικά ή και Ευρωπαικά ίσως ταμεία).
Το έργο λιμνοδεξαμένη δεν έχει καμμία παραγωγική αξία κοντά 25-30 χρόνια, χρονίζει το κόστος που διατέθηκε , οι πολίτες της περιοχής πληρώνουν ενφια στα ακίνητα για αυτό το σωρευτικό κόστος , και η μαυρίλα του όλου οράματος και status – σαν την μαύρη πλαστική μεμβράνη που χάσκει καταξεσκισμένη μέσα στην λιμονοδεξαμενή – είναι εμφανής. Μαζί με τα κοάξ κοάξ των βατράχων μέσα στην λιμνοδεξαμενή ώς η συμβολική πλέρια παραφωνία του όλου κατασκευάσματος.
Η κατασκευη της δεξαμενης αρχισε το 1992 και ολοκληρωθηκε,εκτος του ηλεκτρο-μηχανολογικου εξοπλισμου το 1997.Εκτοτε καμμια δημοτικη αρχη της Καρυας δεν παρελαβε το εργο με το προσχημα της μη καλης λειτουργιας.
Να ρίξουν κυπρίνους και γριβάδια ( ψάρια του γλυκού νερού) στην λιμνοδεξαμενή και με προσπάθεια μα δημιουργήσουν υδατοκαλιέργεια του γλυκού νερού.
Τον χειμώνα στο νερό του κάμπου να προσελκυθούν και σγατζοπάπια και πρασικοπάπια και να γίνει μια ολοκληρωμένη παραγωγική πράσινη βιοανάπτυξη.
Για την ιστορία τα παλαιότερα χρόνια που στιν κάμπο πέφτανε παπιά , ο καλύτερος κυνηγός για τα παοιά ήταν ο μακαρίτης ο Γιώργος ο Καρβούνης.
Υδατοκαλιέργεια του γλυκού νερού, παοιά τον χειμώνα, λαθίρια , μπίζα , ρεβύθια, πατάτες, αμπέλια, και ότι άλλο φύεται και το ολοκληρωμένο πακέτο πράσινης παραγωγικής βιοανάπτυξης στον κάμπο της Καρυάς ήρθε και έδεσε και έσφιξε.
Το φάντασμα λημνοδεξαμένη ( έργο και διαδικασία) αυτής της σκέτης ταλαιπώριας για την περιοχή θα πλανάται και θα στοιχειώσει την περιοχή.
Γιατί έγινε, ποιοί ρωτήθηκαν, γίνανε σχετικές αναλύσεις γεωλογικοεδαφικές, αναλύσεις κόστους ωφελειών, σκοπιμότητας , εφικτότητας, αριστοποίησης, βελτιστοποίησης της επένδυσης, ή απλά υπήρχαν κονδύλια κοινοτικοί και Εθνικοί πόροι που έπρεπε να αποροφηθούν ιδιαίτερα οι κοινοτικοί για να αυξηθεί ο βαθμός απορόφησης των Ευρωπαικών κονδυλίων , μια και χρόνια η Ελλάδα κατηγορούνταν για μικρούς αποροφητικούς βαθμούς των κοινοτικών κονδυλίων ??
Βρυκολάκιασε το έργο αυτό, και είναι σίγουρο ότι και οι δημοτικές τότε και νομαρχικές αρχές ελάχιστη έως καθόλου ιδέα είχαν , γιατί αν είχαν συνεκτικά προοδευτικά θα το παραλάμβανν ώς εμπλεκόμενες στην διαδικασία οικοδομησής του. Μια και δεν θα μπορούσαν να αρνηθούν την ευθύνη συμμετοχής των στην διάρκεια της κατασκευής του.
Τα κανάλια πρότασης του έργου μαζί με την οικοδόμηση, είναι άγνωστα εν πολύς πλατύτερα, σε αντίθεση με κάθε γενικά δημόσιο έργο χρόνια που πολυδιαφημίζεται και από την πολιτική ηγεσία της χώρας για μεγαλύτερα έργα, αλλά και του κάθε τόπου και τις διοικητικές και αυτοδιοικητικές υπηρεσίες του τόπου, και από το αρμόδιο υπουργείο, και απ την ίδια την κατασκευαστική εταιρεία που αναλαμβάνει το έργο. Ακόμα και μεγάλες πινακίδες προβολής του έργου που θα εκτελεστεί προσεχώς ή εκτελείται.
Τίποτα απ αυτά δεν έγινε πλατιά γνωστό , κατά περίεργο τρόπο του πολιτικού μάρκετινγκ, σε μια χώρα που οι πολιτικές ηγεσίες υπουργεία χρηματοδοτικοί φορείς πετάνε την σκούφια τους για προβολή και διαφήμιση για εγγυοβελτιωτικά έργα ή δρόμους γιοφύρια κτίρια σχολεία υπονόμους πεζοδρομήσεις έστω και πλακοστρώσεις.
”Το φάντασμα της λημνοδεξαμενής του κάμπου της Καρυάς” , θα πρέπει επίσημα να ονομαστεί όλη αυτή η τελεσμένη υπαρκτή αθλιότητα.
Εδώ ακόμη έχει μείνει στην συλλογική και ατομική μνήμη της περιχής ο όρος ” ο δρόμος του άτλα” για τον δρόμο και την εταιρεία Άτλας που έφκιαξε τον δρόμο για την Αμερικανική βάση. Και για το εν λόγω πάγιο υπερμεγέθες κατασκεύασμα της λιμνοδεξαμενής δεν ξέρει κανείς τίποτα.
Τα χρόνια εκείνα όμως υπήρχε πολιτική ηγεσία στον τόπο, υπήρχε νομαρχιακή ηγεσία διορισμένη ώς το 1994 και αιρετή μετά το 1995, υπήρχε υπουργείο Γεωργίας, υπήρχε υπουργείο δημοσίων έργων και χωροταξίας, υπήρχε υπουργείο Εθνικής οικονομίας και οικονομικών, και γενικά υπήρχε όλη η κρατική διοίκηση που μεθόδευσε και εκτέλεσε το έργο προοδευτικά στον χρόνο και έβαλε τα χρήματα. Μαζί και εταιρεία που το εκτέλεσε, αν δεν το εκτέλεσε με ίδια μηχανήματα το αρμόδιο υπουργείο που ανέλαβε την οικοδόμηση.
Δεν ξέρει κανείς τίποτα, δεν γνβρίζει κανείς τίποτα, για τούτο είναι όλοι ελεύθεροι.
Μόνο που σκλαβωμένοι είναι οι πολίτες της χώρας και ιδιαίτερα οι πολίτες της περιοχής Καρυάς κύρια αλλά και Πηγαδισάνων και ίσως και όμορων συνοριακών κτηματικά Δήμων ή δημοτικών διαμερισματων, που πληρώνουν τον αντίστοιχο ενφια ιδιοκτησίας για τα σπίτια των και τα χωράφια των , και ταυτόχρονα έχουν βάλει στο νού τους το φάντασμα- βρυκόλακα της περιοχής.
Η πολιτική ηγεσία της Νήσου, η περιφέρεια , και ο Δήμος, και οι κρατικές υπηρεσίες οι εμπλεκόμενες εν θέματι με τον βρυκολακιασμένο αυτό επικίνδυνο κατασκεύασμα και για την υγεία των πολιτών της περιοχής, να απαιτήσουν διαλεύκανση της υπόθεσης να άθουν πο πολίτες τι έγινε, και δεδομένου ότι δεν μπορεί κανείς να λειτουργεί ανεύθυνα ώς κρατικός υπάλληλος ή πολιτικός αιρετός να ζητηθούν ευθύνες αναδρομικές από όσους συνετέλεσαν σε αυτή τη επικίνδυνη για την περιοχή αθλιότητα της λημνοδεξαμενής.
Κάθε άλλο πέρα απ αυτό συνιστά συμμετοχή έστω και ώς παράλειψη πρός την κατεύθυνση της αθλιότητας, με στόχο την υποβάθμιση της περιοχής, και την ερήμωσή της μέχρι εξανδραποδισμό των κατοίκων της.
Τα λεγόμενα κρατικά αρχεία, δεν τα γνωρίζουν ότι υπάρχουν οι εν λόγω ηγεσίες του τόπου , για να διερευνήσουν την όλη υπόθεση ???
Και οι μετέχοντες τότε αυτής της αθλιότητας όπως απεδείχθη, τι επικαλούνται απ όποια θέση και να βρέθηκαν, ότι πλέον μετά από 28 χρόνια έχουν πάρει σύνταξη ή έχουν φύγει απ την ζωή, και δεν ξέρουν ( κατά σύμβαση) τίποτα???
Το περίφημο δημοκρατικό Ελληνικό κράτος συνολικά , δεν γνωρίζει τίποτα, δεν έχει αρχεία, δεν καταλαβαίνει τίποτα απ την πολύ δημοκρατία και διαφάνεια που τραβάει και πουλάει??