Στο απογευματινό μαγκαζίνο του Prisma 91,6 μίλησε ο Αρχιτέκτονας Πάνος Αργυρός για τις επιπτώσεις του τουρισμού στην Λευκάδα, με αφορμή την καλοκαιρινή του ομιλία στο συμπόσιο που διοργάνωσε η εταιρεία Λευκαδικών μελετών.
Όπως υπογράμμισε οι συζητήσεις για θέματα τουρισμού δεν πρέπει να μένουν μόνο σε θεωρητικά επίπεδα, καθώς μας αφορούν όλους γιατί έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη του τόπου μας και αυτό από το οποίο κυρίως ζούμε σχεδόν όλοι.
Σύμφωνα με τον κύριο Αργυρό η Λευκάδα πριν την έλευση του τουρισμού ήταν ένα πολύ φτωχό μέρος που το μόνο που παρήγαγε ήταν κάποιοι πνευματικοί άνθρωποι, αλλά και η εξαγωγή ανθρώπων που δεν μπορούσαν πλέον να ζήσουν σε ένα φτωχό μέρος.
Ερχόμενος ο τουρισμός και αρχής γενομένης από το Νυδρί υπήρξε μια κατά τόπους έντονη ανάπτυξη, ωστόσο ξεκινήσαμε χωρίς να έχουμε μελετήσει τι γίνεται σε άλλες χώρες, δεν αξιολογήσαμε τον τόπο μας, δεν τον σεβαστήκαμε, όχι πάντα κακοπροαίρετα, καθώς καλοπροαίρετα θεωρούσαμε ως έργα ανάπτυξης μεγάλους δρόμους, ένα κτήριο φαραωνικού τύπου όπως το πνευματικό κέντρο κ.α.
“Στην Λευκάδα δεν κοιτάξαμε να απευθυνθούμε σε ειδικούς και να χαράξουμε μια στρατηγική να μάθουμε και αυτό έχει περάσει στον τρόπο που λειτουργούμε όλοι μας, είτε είμαστε στην κορυφή της πυραμίδας όσον αφορά την διοίκηση αυτού του τόπου είτε σερβίρουμε σε ένα εστιατόριο, είτε καθαρίζουμε δωμάτια.
Δεν έχει περάσει στο πετσί μας ότι από αυτό ζούμε και δεν μας πληρώνει ο ιδιοκτήτης, αλλά ο τουρίστας που έρχεται και για να συμβεί αυτό θέλει ένα καλό λόγο γιατί έχει και αλλού να πάει.
Όσον αφορά την πόλη της Λευκάδας είπε ότι ο πολεοδομικός ιστός της έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, ο τρόπος κατασκευής των κτηρίων της που είναι ένα από τα τρία ιστορικά αντισεισμικά συστήματα στην Ε.Ε και δεν είναι τυχαίο αυτό.
Επίσης ένα από τα στοιχεία που της δίνουν ομορφιά είναι ότι είναι γεννημένη μεταφορικά και κυριολεκτικά μέσα από την θάλασσα και όταν αυτό αποκόπτεται από τον γενεσιουργό του παράγοντα αυτό έχει συνέπειες στην ποιότητα του ως τόπο.
Εκεί κολλάει και το θέμα του πνευματικού κέντρου, καθώς περπατάει κανείς και βλέπει ένα τεράστιο κτήριο που κόβει την θέα της πόλης προς την θάλασσα.”
Το να ανατραπούν κάποια πράγματα είναι εφικτό, ωστόσο η ουσιαστική λύση που πρότεινε και μέσα από την ομιλία του ήταν ότι θα πρέπει κάποια στιγμή στην Λευκάδα να συστήσουμε έναν φορέα ο οποίος να διαχειριστεί το θέμα της τουριστικής ανάπτυξης και να ο διαχειριστεί με αποφασιστικότητα γιατί ο καιρός δεν μας περιμένει.
Πρέπει να ιεραρχήσουμε τις υπεραξίες μας και να δούμε αν είναι πιο σημαντικό το ότι σε τρεις ώρες έρχεται κάποιος στην Λευκάδα, από τους παραδοσιακούς οικισμούς, το φυσικό περιβάλλον ακτογραμμή και θάλασσες, λέγοντας αν ήταν έτσι κάποιος θα πήγαινε στο Μεσολόγγι που είναι ακόμα πιο κοντά.
Όλοι μας λοιπόν επιλέγουμε τον τουριστικό μας προορισμό με κάποια κριτήρια και θα πρέπει να βγάλουμε την σκέψη μας από μέσα προς τα έξω και να γίνει το αντίθετο και έτσι να λειτουργήσουμε.
Δηλαδή ένα εστιατόριο πρέπει να παρέχει όχι αυτό που νομίζει ότι πρέπει να φάει ο τουρίστας, αλλά αυτό το οποίο θέλει και θα πρέπει να προβληματιστούμε τι θέλουν οι τουρίστες που έρχονται να φάνε ώστε να τους το παρέχω και με αυτό εννοεί τι σημαίνει να σκέφτομαι από έξω προς τα μέσα.
Η περιμετρική τριγωνική στο περίγραμμα του νησιού τουριστική πρόταση της Λευκάδος, κατ ανάγκη οδηγεί σε κόπωση και πεπερασμό, περιορισμό δυνατοτήτων επέκτασης, και για τον όγκο τουριστών και την ίδια την διάρκεια της τουριστικής περιόδου.
Στην μελετητική για τις τουριστΞικές επενδύσεις και την χρηματοδότηση ή την διάθεση γενικά πόρων, τον βασικότερο προσδιοριστικό παράγοντα – χρόνια τώρα και διεθνώς- παίζει η πληρότητα στην βάση της διάρκειας της τουριστικής περιόδου. Πληρότητα και διάρκεια μαζί. Η ένταση πληρότητας σε περιορισμένη διάρκεια παραγάγει και αντιοικονομίες κλίμακος . Και ταυτόχρονα δεν αφήνει το τουριστικό προιόν να εκδηλωθεί αμοιγώς , αλλά το υπαγάγει στα κριτήρια της προαγοράς του προίόντος , μειώνοντας έτσι την τιμολογιακή δυνατότητα του ίδιου του προιόντος. Στην Λευκάδα πρέπει οι φορείς να μελετήσουν την σχέση αμοθγώς τουριστικού προιόντος και προαγοραζομένου τουριστικού προιόντος και με βάσει και με αυτή την σχέση – και με άλλες παραμέτρους χωροταξίας, εγκαρσοποίησης της διασποράς των επισκεπτών, και πόρων που θα διατεθούν ανάλογα – όχι ως επικάλυψη στις ήδη κορεσμένες περιοχές- να υπάρξει και σχετική δυναμική ( στην βάση κόστους -ωφελειών) τουριστική ανάπτυξη. Οι υποδομές πρέπει και αυτές όχι μόνο να υποστηρίζουν τις νέες κατευθύνσεις, αλλά και να θεραπεύουν τις ήδη υπάρχουσες ελλείψεις σωρρευτικά, για να κερδίζεται η όποια χαμένη ποιότητα ως τώρα.
Σημείωση- λιγότερο τουριστική- αλλά υπαρκτή: ο δρόμος από τον ΟΤΕ στα Σταυρωτά προς το χωριό Άγιος Ηλίας λίγο παρακάτων από την αρχή του ( απ την διασταύρωση απ την κορυφή προς τα κάτω, έχει φθαρμένο άσφαλτο λόγω πάγου εμφανώς που σε λίγο θα γενικευτεί ως φθορά. Ακόμη η έξοδος από το χωριό Άγιος Ηλίας όταν κάποιο αυτοκίνητο κατέρχεται απ τα Σταυρωτά , είναι προβληματική μονής τσιμεντένιας κατεύθυνσης που αποτρέπει ουσιαστικά και αποθαρύνει την χρήση αυτού του δρόμου γενικά. Λιγότερο τουριστικό το θέμα ως επισήμανση αλλά υπαρκτό, στο πλαίσιο μιας μακροχρονιότερης τουριστικής διάθεσης και κυκλοφορίας της ενδοχώρας της Νήσου.
Η εξάντλησιμότητα των beach στην Νήσο παρουσιάζεται φανερά ως προοπτική , και από την εκμετάλευση πιεστικά της Ανατολικής ακτής και ταυτόχρονα προβλεπτικής για την χρήση και την πιθανή καταλληλότητα των δυτικών παραλιών ( μια ένδειξη αυτού είναι και παραλία Εκρεμνοί και δεν ξέρει τις τι γίνεται , τον Αιγιαλό και η ζωνοποίηση στο Πόρτο Κατσίκι, η προσβασιμότητα στην παραλία Καλαμίτσι και η εμφανής πλέον εξάντληση των δυνατοτήτων της παραλίας μέσα στον Άγιο Νικήτα.
Με σχέδιο όσο λίγο και να δομείται προοδευτικά αυτό ετήσια, μπορεί να μεγεθυνθεί και ποσοτικά και ποιοτικά το Τουριστικό προιόν της Λευκάδος.